Seks na de bevalling

Na de geboorte van je baby kan je relatie groeien en veranderen. Seks na de geboorte kan soms moeilijk zijn. Uit het MAMMI onderzoek hebben we geleerd dat de helft van de vrouwen pijn had als ze weer met seks begonnen binnen 3 maanden na de bevalling. De vrouwen vertelden ons ook dat ze last hadden van vaginale droogheid en dat ze minder zin hadden in seks.

Gelukkig gaven de meeste vrouwen aan dat deze problemen na verloop van tijd afnamen. Lees hieronder tips waarvan de vrouwen zeiden dat ze hun geholpen hebben.

• Het gebruik van glijmiddel op waterbasis
• Het proberen van verschillende standjes waarbij jij als vrouw de controle hebt, bijvoorbeeld als je bovenop zit
• Open en positief communiceren met je partner

Fysieke problemen die kunnen leiden tot pijn bij seks

• Vaginale droogheid: Borstvoeding kan leiden tot minder oestrogeen in je lichaam waardoor je vagina droger wordt. Het gebruik van glijmiddel op waterbasis en het langzaam opbouwen naar seks kan helpen.
• Last van spieren en gewrichten: Bekkenpijn, rugpijn of een slechte lichaamshouding kunnen ervoor zorgen dat je ook pijn hebt tijdens de seks. Sommige klachten had je misschien al voor de zwangerschap, sommige ontstaan tijdens en na de zwangerschap. Afhankelijk van welke klachten je hebt kan een bekkenfysiotherapeut of een gewone fysiotherapeut je helpen bij deze problemen.
• Verwondingen door de bevalling: Lichamelijk letsel opgelopen tijdens de bevalling kan ook leiden tot pijn bij seks. Bijvoorbeeld als je ingeknipt of ingescheurd bent kan dat later tot pijn bij seks leiden. Dit kan komen omdat je wond nog niet helemaal genezen is of omdat het litteken van de scheur of knip nog pijnlijk is.
• Infectie en ontsteking: Een infectie op de plek waar je bent ingeknipt of ingescheurd kan ook voor pijn zorgen. Als de huid rondom de wond rood, gevoelig of gezwollen is moet je contact opnemen met je huisarts om het te laten bekijken. Als er ook pus uit de wond komt of als het een sterke geur heeft, neem dan onmiddellijk contact op met een huisarts of huisartsenpost indien buiten kantooruren. Ook andere infecties kunnen voor pijn tijdens seks zorgen, bijvoorbeeld spruw, een seksueel overdraagbare aandoening of een blaasontsteking. Eczeem of andere huidproblemen in je schaamstreek, zoals lichen sclerose, kunnen ook pijn veroorzaken.

Emotionele problemen die kunnen leiden tot pijn bij seks

Wanneer je in het verleden een traumatische seksuele ervaring hebt gehad, kan dat invloed hebben op je huidige seksleven. Ook al gaat het nu om seks met een vertrouwde partner, het kan nog steeds voor pijn zorgen. We zeggen er wel bij dat pijn bij seks niet betekent dat je een traumatische seksuele ervaring hebt gehad of dat je altijd pijn hebt als je een traumatische seksuele ervaring hebt gehad. Het kan een van de factoren zijn die van invloed is op het ervaren van pijn.

Stress en angst kunnen ook een effect hebben op pijn tijdens de seks

Bekkenbodemspieren hebben de neiging om aan te spannen in reactie op stress, waardoor seks pijnlijk of ongemakkelijk wordt. Vaginisme is een aandoening waarbij je onvrijwillige spiersamentrekkingen hebt in de wand van je vagina, waardoor penetratie pijnlijk kan zijn. Soms, als je pijn hebt tijdens seks, kan dit leiden tot angst voor terugkerende pijn, wat leidt tot meer spanning en meer pijn. Sommige vrouwen beginnen seks te vermijden omdat dit gepaard gaat met pijn.

Bekkenbodempijn

Het hebben van bepaalde fysieke of emotionele problemen kan leiden tot bekkenbodempijn. Vrouwen die vaginale pijn of een vaginaal trauma hebben meegemaakt, kunnen last krijgen van een overactieve bekkenbodem. Dit betekent dat letsel, trauma, infectie of langdurige spanning door een slechte houding of het onbewust aanspannen van de spieren kan leiden tot een bekkenbodemspier die niet gemakkelijk meer ontspant.

De bekkenbodemspier wordt strak en gespannen; het vermogen om los te laten en te ontspannen wordt minder. Dit leidt tot een beperktere bewegingsmogelijkheid en pijn in je bekkenbodem. Dit heeft vervolgens weer invloed op het correct functioneren van je bekkenbodem.

Dit kan leiden tot pijn triggerpoints; beschouw deze als vergelijkbaar met het hebben van een knoop in je spier, die pijn doet wanneer er druk wordt uitgeoefend op de knoop. Dit is de reden waarom veel vrouwen zich niet bewust zijn van problemen met hun bekkenbodem totdat ze seks hebben of tijdens een intern onderzoek wanneer er druk op het triggerpoint wordt uitgeoefend.

Hulp zoeken

Als je pijn en ongemak ervaart tijdens seks, is het belangrijk om hulp te zoeken bij een zorgverlener, zoals een bekkenfysiotherapeut. De bekkenfysiotherapeut heeft zich gespecialiseerd in de behandeling van gezondheidsproblemen van vrouwen en kan je helpen met de fysieke factoren die pijn veroorzaken na de bevalling.

Neem contact op met je huisarts voor een verwijzing naar de bekkenfysiotherapeut. Soms kun je ook zelf contact opnemen met een bekkenfysiotherapeut. In verband met vergoeding van de zorgverzekering is het belangrijk uit te zoeken of je een verwijzing van de huisarts nodig hebt of niet. Meestal zal de bekkenfysiotherapeut een externe bekken- en interne vaginale beoordeling doen om te kijken naar eventuele littekens, de spierbeweging en het vermogen om los te ontspannen en of er pijnlijke triggerpoints zijn.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelingen voor problemen die je kan ervaren tijdens seks:

• Zachte manuele therapie voor de spieren in de buik, het bekken en binnen en buiten de vagina.
• Buikademhalingstechnieken en oefeningen die helpen de spieren te leren ontspannen, waardoor pijnlijke plekken worden verminderd. Vaak wordt je aangemoedigd thuis oefeningen te doen; dit kunnen ademhalingsoefeningen zijn of bepaalde stretchoefeningen. Dit kan zeer nuttig zijn bij het voortzetten van de behandeling tussen je bezoeken aan de fysiotherapeut in.
• Andere standjes proberen die beter zijn als je weer begint met seks, gebruik van glijmiddel en specifieke pijnstillende gels.
• Ontspanningsoefeningen, specifieke ademhalingstechnieken en rekoefeningen.
• Verwijzing naar een psycholoog of therapeut als je een traumatische seksuele ervaring hebt meegemaakt.

Welke route je ook neemt om hulp te zoeken, het is erg belangrijk dat je pijnlijke seks niet negeert en hoopt dat het gewoon verdwijnt. Pijn tijdens seks hoort niet en kan in de meeste gevallen worden verholpen met relatief simpele behandelingen.